Do kogo zwrócić się o pomoc, kiedy potrzebujemy psychologicznego wsparcia? Wszystko zależy od tego, z czym się borykamy: czy są to doraźne trudności, długotrwałe problemy czy poważne zaburzenie wymagające leczenia farmakologicznego. Czym zatem różni się od siebie psycholog, psychoterapeuta i psychiatra? Jak wybrać specjalistę, który udzieli nam takiej pomocy, jakiej rzeczywiście potrzebujemy?
Szukając specjalisty przede wszystkim trzeba zwrócić uwagę na jego kompetencje – niezależnie od tego, czy będzie to psycholog, psychoterapeuta czy psychiatra. Czy wystarczy wpisać nazwisko w wyszukiwarkę? Niestety, niekoniecznie. Brak odpowiednich regulacji i ustawy o zawodzie psychoterapeuty i psychologa powoduje, że gabinet może otworzyć niemal każdy, nawet człowiek bez odpowiedniej wiedzy i kompetencji. Dlatego trzeba to sprawdzić – mamy pełne prawo sprawdzić wykształcenie osoby, z którą dzielimy się naszymi intymnymi sprawami i która ma nam pomóc rozwiązać nasze problemy.
Najważniejsze towarzystwa (takie jak Polskie Towarzystwo Psychologiczne czy Polskie Towarzystwo Psychiatryczne) publikują na swoich stronach listy szkół, które kształcą zgodnie z akredytowanym przez nich programem. Same szkoły również publikują listy nazwisk swoich absolwentów. Samego specjalistę, zanim się do niego umówimy, pytajmy o wszystko – umiejętności, kompetencje, certyfikaty, ukończone szkolenia – w końcu chodzi o nas i nasze zdrowie psychiczne.
Wszyscy specjaliści Centrum Psychoterapii HELP są związaniu ze szkołami akredytowanymi przez PTP oraz poddają się regularnej superwizji
Zastanawiając się, jakiego specjalistę wybrać, musimy wziąć pod uwagę, z czym mamy problem i jakiej pomocy potrzebujemy.
W czym pomoże nam psycholog?
Psycholog to osoba, która ukończyła wyższe studia psychologiczne i uzyskała tytuł magistra psychologii. Posiada odpowiednią wiedzę i kwalifikacje, aby dokonać diagnozy psychologicznej, wystawić opinię oraz udzielić profesjonalnej pomocy psychologicznej.
Oznacza to, że po studiach taka osoba może zajmować się poradnictwem, przeprowadzać testy psychologiczne, a także wydawać odpowiednie zaświadczenia czy orzeczenia. Nie może natomiast stosować farmakoterapii ani psychoterapii.
Do psychologa można zwrócić się, kiedy potrzebujemy testów osobowości (np. do pracy), a także z doraźnymi problemami dnia codziennego czy w pracy. To mogą być zaburzenia snu, nieporozumienia w rodzinie, kryzys w relacji z partnerem, trudności w pracy, a także odczuwane lęki, fobie lub długotrwały stres – wszystko to, z czym się zmagamy i nie potrafimy poradzić sobie we własnym zakresie. Spotkania z psychologiem trwają do czasu, aż uda się wypracować rozwiązanie problemu.
Z czym do psychoterapeuty?
Psychoterapeuta musi przejść specjalistyczne 4-letnie szkolenie z zakresu psychoterapii. Nie musi być psychologiem, ale bardzo często jest to osoba, która najpierw skończyła studia psychologiczne lub medyczne, co daje jej szerokie kompetencje i kompleksową wiedzę o zachowaniu i mechanizmach funkcjonowania człowieka.
Szkoła psychoterapii kształci w konkretnym nurcie – poznawczo-behawioralnym, psychodynamicznym, psychoanalitycznym, systemowym, Gestalt czy integracyjnym, łączącym w sobie wszystkie inne. Różni je podejście do pacjenta i sposób prowadzenia terapii. Na przykład psychoterapia psychodynamiczna zajmuje się uczuciami i emocjami oraz tym, jaki mają wpływ na nasze życie. Podejście poznawczo-behawioralne z kolei koncentruje się na tym, by zmienić sposób myślenia, a dzięki temu – sposób reagowania na różne bodźce i sytuacje. Zakłada, że utrwalony sposób myślenia można obserwować i następnie modyfikować, aby poprawić samopoczucie. Gestalt skupia się na doświadczaniu, a integracyjna dobiera techniki do trudności klienta. Badania pokazują, że wszystkie nurty mają taką sama skuteczność w pomaganiu. Wybierając psychoterapeutę, warto poczytać na temat tego, w jakim nurcie pracuje i zastanowić się, czy nam to odpowiada, a najlepiej umówić się na pierwsze spotkanie, aby móc go poznać. Wybieramy osobę, której sposób pracy, temperament czy ton głosu nam odpowiada. Terapeuta idealny dla jednej osoby będzie nie do zniesienia dla drugiej.
Psychoterapeuta zajmuje się tą samą tematyką, co psycholog, proponuje długofalową terapię – ma ona zwykle na celu zmianę postawy lub zachowania, przepracowanie trudności na głębszym, emocjonalnym poziomie. Do psychoterapeuty zwykle zwracamy się z poważnymi zaburzeniami: emocjonalnymi, zachowania, osobowości, długotrwałymi trudnościami w relacjach, depresją czy poważnymi objawami psychosomatycznymi. Taki proces trwa kilka-kilkanaście miesięcy, a nawet kilka lat.
Psychiatra, czyli lekarz
Psychiatra to osoba, która ma wykształcenie medyczne ze specjalizacją z psychiatrii. Jeśli dodatkowo ukończy szkołę psychoterapii, może prowadzić terapię.
W pracy z pacjentem, psychiatra rozpoznaje objawy, diagnozuje i zaleca odpowiednie leczenie – stosuje zwykle środki farmakologiczne. Leki mogą być też uzupełnieniem psychoterapii, czasem są wręcz niezbędne do tego, aby taki proces mógł się zadziać. Psychiatra – jako lekarza – ma możliwość wydawania zaświadczeń na temat zdrowia psychicznego oraz przepisywania leków. Do psychiatry trafiają osoby z chorobami, np. depresją, schizofrenią czy silnymi zaburzeniami, np. obsesyjno-kompulsyjnymi, lękowymi. Skierować do specjalisty może lekarz ogólny.
Zastanawiasz się, która forma pomocy jest dla Ciebie najlepsza? Umów wstępną konsultację z psychologiem, który pomoże Ci rozeznać się w trudnościach i pomoże dobrać odpowiednią metodę pomagania: UMÓW DARMOWĄ KONSULTACJĘ Z PSYCHOLOGIEM